مسابقه طناب‌كشي و بازي‌هاي محلي خرم‌آباد 1342

 مسابقه طناب‌كشي و بازي‌هاي محلي خرم‌آباد 1342

تصويري از مسابقات طناب‌كشي و برگزاري بازي‌هاي محلي در ميدان منوچهرآباد خرم‌آباد (ورزشگاه تختي كنوني/ جنب باغ كشاورزي) در سال 1342
داور مسابقه مرحوم حاج محمد كريمي (مدير كل تربيت بدني لرستان در دهه 50) است و نماي قلعه تاريخي فلك‌الافلاك نيز در سمت چپ تصوير نيز نمايان است

دورنماي خرم‌آباد اوايل دهه 1340 از سمت غربي

دورنماي خرم‌آباد اوايل دهه 1340 از سمت غربي

عكس قديمي از شهر خرم‌آباد كه در اوايل دهه 1340 از سمت غربي (سفيدكوه پشت بازار) گرفته شده است
قسمت بالاي عكس دامنه مُدبه‌كوه و بخش شرقي خرم‌آباد را مشاهده مي‌كنيد كه هنوز خبري از خيابان شريعتي و ساخت‌و‌سازهاي مناطق شقايق و قاضي‌آباد نيست.
در بخش وسط عكس زمين خالي را ملاحظه مي‌كنيد كه گورستان زيدبن‌علي (ع) مي‌باشد و بارگاه امام‌زاده نيز در سمت چپ زمين گورستان قرار دارد.
سمت چپ قلعه فلك‌الافلاك و سمت راست عكس پل حاجي (علي‌اصغر ناصريان‌خرم‌آبادي) را مي‌بينيد كه كمتر از يك دهه از زمان بهره‌برداري آن در زمان گرفتن تصوير مي‌گذرد.
در قسمت پايين سمت راست تصوير نيز ابتداي ميدان بزرگ (گپ/ پشت بازار/ قيصريه) و خيابان حافظ كه به سمت دامنه كوه منشعب مي‌شود را با ساختمان‌هاي اطراف اين خيابان مشاهده مي‌كنيد.
سمت راست پل نيز تازه ساخت و سازهاي منطقه علوي آغاز شده و چند خانه جاي باغ‌هاي و زمين‌هاي كشاورزي را كه سال‌هاي قبل آن‌جا قرار داشتند، گرفته است.
رضا جايدري/ پايگاه خبري يافته

دبستان سپه خرم‌آباد؛ سال 1304

دبستان سپه خرم‌آباد؛ سال 1304

عكس قديمي از دبستان سپه خرم‌آباد در سال 1304
دبستان ملي سپه زمستان سال 1302 به دستور سپهبد اميراحمدي در خرم‌آباد افتتاح شد.
ابتدا در كوي باباطاهر و بعد به ضلع شمال مسجد جامع محله درآقا (زيد بن ‌علي) خانه آيت‌الله عبدالرحمان لرستاني منتقل شد.
سيد جلال فاطمي و سيد جواد خنداني نخستين معلمان اين دبستان بودند.
دبستان سپه بعدها به 15 بهمن تغيير نام داد. (دانشنامك خرم‌آباد؛ سيد فريد قاسمي، ص 402)
در تصوير، شماري از دانش‌آموزان پايه‌هاي اول و دوم اين دبستان با كارنامه پايان سال تحصيلي در دست در كنار چند نفر از معلمان ديده مي‌شوند.

دورنماي پل صفوي و قلعه فلك‌الافلاك خرم‌آباد؛ سال 1307

دورنماي پل صفوي و فلك‌الافلاك خرم‌آباد؛ سال 1307 
عكس قديمي مربوط به سال 1307 از دورنماي پل صفوي (گپ)، قلعه فلك‌الافلاك و شهر خرم‌آباد
عكاس اين عكس مرحوم شمس‌الدين ملكيان (1346-1275) فرزند ميرزا محمد و باني عكاس‌خانه خرم‌آباد (عكاسي ملكيان) در سال 1303 است. (دانشنامك خرم‌آباد، سيد فريد قاسمي، ص 729)
وي اين عكس را سال 1307 از حدود پل بهداري كنوني واقع در جنب ميدان انوشيروان رضايي و بخش جنوب شرقي درب كنوني دانشگاه علوم پزشكي لرستان (بهداري لشكر سابق) گرفته است.
در تصوير علاوه بر خرابه‌هاي آسياب "مينايي" در وسط تصوير كه روي مهر موسوم به شاه‌جوب (منبع آن سراب شهوا بود)، نهر ديگري كه از سمت كرگانه مي‌آمد نيز در سمت چپ مشخص است كه پس از پيوست اين دو نهر به هم، حدود 250 متر پايين‌تر به رودخانه خرم‌آباد موسوم به گِلال(خرم‌رود) مي‌ريزند. (در محل كنوني پل پيوستي)
اين تصوير اكنون روي جلد کتاب «سفرنامه حسین شجره به لرستان» كه چندي قبل به كوشش محمدجعفر محمدزاده منتشر شده، ديده مي‌شود.
"سید حسین شجره" (1361-1271) نویسنده، شاعر، مترجم و روزنامه‌نگار اهل سامان از توابع چها‌رمحال و بختیاری است كه سال‌هاي 1316 تا 1318 در لرستان حضور داشته است.
 توضيحات: رضا جايدري

مجموعه عكس‌هاي ورزشي قديمي لرستان

عنوان 
تيم خيبر خرم‌آباد در سال 1371  
تيم بسكتبال اميد لرستان 1376  
تيم پاس خرم‌آباد در مسابقات زيرگروه كشور 1351  
تيم فوتبال جوانان لرستان 1373  
ورزش در مدارس خرم‌آباد 1346  
نشريات قديمي: تيم خرم‌آباد در ليگ كشور 1356  
تيم واليبال پاس خرم‌آباد 1352  
تيم فوتبال منتخب دورود 1357  
تيم فوتبال تاج خرم‌آباد 1348  
تیم فوتبال هنرستان خرم‌آباد 1356  
تيم‌هاي دانشسرا كشاورزي و آموزشگاه‌هاي بروجرد 1337  
فينال جام فجر كوهدشت 1364  
تيم فوتبال نوجوانان محله سراب شهوا (مطهري) خرم‌آباد 1345  
تيم فوتبال مدارس راهنمايي لرستان 1354  
تيم دو صحرانوردي آموزشگاه‌هاي لرستان 1354  
تيم فوتبال فرهنگ خرم‌آباد 1358  
تيم بسكتبال جوانان خرم‌آباد 1362  
تيم كشتي خرم‌آباد در سال 1339  
4 کشتی‌گیر پهلوان بروجردی در سال 1324  
تيم كشتي لرستان در مسابقات قهرماني كشور 1362  
مسابقات دوچرخه‌سواري لرستان دهه 40  
مسابقات واليبال آموزشگاه‌هاي خرم‌آباد 1354  
تيم فوتبال لرستان در جام آغاخان بنگلادش 1358  
تيم فوتبال جوانان لرستان 1364  
تیم دبیرستان ملک‌الشعرای بهار خرم‌آباد 1346  
مسابقه دو صحرانوردي آموزشگاه‌هاي خرم‌آباد 1348  
تيم‌هاي بسكتبال لرستان در دهه 60  
تيم هندبال لرستان 1366  
تيم بسكتبال خرم‌آباد 1352 قبل از بازي با بروجرد  
تيم فوتبال پاس خرم‌آباد 1349  
لرستان قهرمان كشتي فرنگي ايران 1367  
پينگ‌پنگ در مدارس لرستان - سال 1342  
مسابقه فوتبال خرم‌آباد و بروجرد سال 1342 در منوچهرآباد  
تيم بسكتبال لرستان 1350  
رقابت تيم‌هاي فوتبال خرم‌آباد و بروجرد 1343  
مسابقه دوچرخه‌سواري خرم‌آباد سال 1358  
تيم‌ ملي هندبال مغلوب لرستان 1365  
تيم فوتبال نوجوانان تاج خرم‌آباد 1355  
محمود نامجو در خرم‌آباد 1348  
تيم كشتي خرم‌آباد 1352  
فوتبال در بروجرد و لرستان 1336  
شكست پرسپوليس تهران در خرم‌آباد 1365  
ليگ كشتي نوجوانان لرستان 1362  
داوران لرستاني در دهه 60  
لرستان قهرمان كشتي كشور 1367  
3 لرستاني در تراكتورسازي تبريز سال 1354  
تيم فوتبال جوانان خرم‌آباد 1351  
تيم پيشكسوتان لرستان 1371  
تيم فوتبال خيبر خرم‌آباد سال 1370  
مقام سوم تيم فوتبال لرستان در كشور 1358  
كشتي انتخابي خرم‌آباد 1339  
تيم خرم‌آباد در شيراز 1359  
كارت مسابقات آموزشگاهي خرم‌آباد 1351  
واليبال در خرم‌آباد سال 1345  
تيم فوتبال خرم‌آباد در منوچهرآباد؛ سال 1339  
اعضاي تيم منتخب فوتبال خرم‌آباد؛ سال 1334  
كشتي‌گيرهاي خرم‌آباد و بروجرد 1339  
تيم‌هاي فوتبال آموزشگاه‌هاي خرم‌آباد 1354  
تيم لرستان در جام گندم طلايي؛ سال 1354  
تيم كشتي دورود؛ سال 1361  
تيم پرسپوليس تهران در بروجرد؛ مرداد 1364  
شكست تراكتورسازي در خرم‌آباد (نشريات قديمي 1356)  
شهداي ورزشكار لرستان 1359 (روزنامه كيهان 3 آبان 1359)  
يكي از تيم‌هاي محلات خرم‌آباد در 6 شهريور 1343  
تیم فوتبال منتخب آموزشگاه‌های لرستان؛ سال 1354  
نشريات ورزشي: مسابقات آموزشگاه‌هاي لرستان 1352  
تيم منتخب فوتبال آموزشگاه‌هاي اليگودرز 1344  
مسابقه دو 100 متر خرم‌آباد سال 1355  
تيم فوتبال پاس كوهدشت؛ سال 1348  
تيم فوتبال سراب حمام پل‌دختر؛ سال 1355  
تیم فوتبال منتخب نورآباد در سال 1358  
لرستان ‌قهرمان‌ هندبال مقطع راهنمايي‌ كشور- سال 1364  
تيم دووميداني آموزشگاه‌هاي لرستان 1356  
مسابقه دو در خرم‌آباد؛ سال 1330  
تيم شاهين دورود سال 1337  
تيم آموزشگاه‌هاي خرم‌آباد سال 1330  
جوانان لرستان نايب‌قهرمان ايران در سال 1353  
تيم فوتبال خرم‌آباد در سال 1336  
تيم‌هاي فوتبال خرم‌آباد و بروجرد، سال 1334  

* براي مشاهده هر عكس، روي عنوان آن كليك كنيد

سال‌روز اعدام مهرعلي‌خان حسنوند و شيخ‌علي‌خان بيرانوند توسط سپهبد اميراحمدي

18 اسفند 1302 هجري شمسي مصادف بود با سال‌روز اعدام مهرعلي‌خان (اميرمنظم) حسنوند و شيخ‌علي‌خان (شيخه) بيرانوند توسط سپهبد اميراحمدي در ميدان اعدام (آزادي) خرم‌آباد است.

92 سال قبل در چنين روزي، نيروهاي نظامي ارتش غرب به سركردگي اميرلشكر احمدآقا اميراحمدي (كه فروردين 1309 درجه سپهبدي گرفت و به سپهبد اميراحمدي مشهور شد) پس از كسب تكليف از رضاشاه، اقدام به اعدام مهرعلي‌خان و شيخه به همراه چند نفر ديگر نمود كه اكثراً از ايل بيرانوند بودند.
البته اعدام سران عشاير لرستان بدين‌جا ختم نشد و 27 شهريور 1304 نيز 13 نفر ديگر از سران سرشناس عشاير در بروجرد و توسط امير‌لشكر "حسين‌ خزاعي" به دار آويخته شده و عده‌اي ديگري نيز در نهاوند به همين سرنوشت دچار گشتند.
ميدان آزادي خرم‌آباد سال 1302 وجود نداشت و اين محدوده زميني محدود به ورودي پل صفوي (بزرگ) را از جانب غربي شهر در بر مي‌گرفت كه  حدود 3 دهه بعد، به خاطر اين واقعه اعدام، نام ميداني كه در آن‌جا بنا نهاده شد را اعدام مي‌گفتند. بعدها در مجاورت اين ميدان، ساختمان شهرباني و زندان مركزي خرم‌آباد احداث شد و نام ميدان آن به ميدان مجسمه (به خاطر نصب مجسمه رضاشاه وسط ميدان) مشهور گرديد و پس از پيروزي انقلاب اسلامي به ميدان آزادي تغيير نام داد.
 سال‌روز اعدام مهرعلي‌خان حسنوند و شيخ‌علي‌خان بيرانوند توسط سپهبد اميراحمدي + عكس
دو نفر وسط بر چوبه‌ي دار: مهرعلي‌خان حسنوند و شيخه بيرانوند (اسفند 1302)
 
مهر‌علی‌خان فرزند صيدمهدي‌خان حسنوند ملقب به اميرالعشاير و شاه‌زاده‌خانم جايدري (دختر زين‌العابدين‌خان) سال 1259 هجري خورشيدي در سلسه به دنيا آمد. وي كه سيمايي خوش داشت پس از مشروطيت، به ترتيب القاب سردار اسعد، سردار امجد، امير اكرم و امير منظم را از محمدعلي‌شاه و احمدشاه گرفت و پس از شكستن حصر عشاير بيرانوند در تنگه زاهدشير و ورود نيروهاي نظامي در 22 آذر 1302 به خرم‌آباد، اگر چه با آن‌ها همكاري‌هايي داشت، ولي دست آخر توسط سرهنگ گيگو (گريگور ارمني) در منطقه بسطام بازداشت شد.
سرهنگ "محمودخان پولادین" که از طرف امیر‌احمدی به عنوان بازپرس و در حقیقت رئیس دادگاه یقین شده بود، نتوانست حرفی از او بکشد؛ یعنی مهرعلی‌خان هرگز به سوالات او پاسخ نداد و تنها به این نکته اشاره کرد: ما باید اعدام شویم دیگر این سوال و جواب‌ها چه ضرورتی دارد؟
وي به همراه با شيخ‌علي‌خان بيرانوند، سردارخان والي‌زاده (فرزند پاپي‌محمدخان) و يك نفر ديگر كه از ايل بيرانوند بود، چند روز زنداني و دست آخر 18 اسفند 1302 (به قولي 19 اسفند و به قول دیگر 21 اسفندماه 1302) به دار آويخته شدند. از مهرعلي‌خان فرزندي بر جاي نمايند.
***
"ﺷﯿﺦ‌ﻋﻠﯽ‌ﺧﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ" ﻣﻌﺮﻑ ﺑﻪ "ﺷﯿﺨﻪ" و معروف ﺑﻪ "ﺍﻣﻴﺮ العشاير" فرزند حاجي‌علي‌خان و نوه‌ي اسدخان بيرانوند بود. مادرش نیز "زینتی" از شاخه تاری بیرانوند نام داشت. شيخه سال 1250 هجري خورشيدي به دنيا آمد. (پس از مرگ صيد‌مهدي‌خان حسنوند، خوانين به شيخ‌‌علي خان بيرانوند اميرالعشاير مي‌گفتند)
وي ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﺩﺭﺷﺖ ﻭ ﻧﯿﺮﻭﯼ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺍﻭ ﭼﻬﺮﻩ خاص او، هراسي در دل متخاصمين ايجاد مي‌كرد. ﺷﻴﺨﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺮﻭﺭ ﻋﻠﯽ‌ﻣﺮﺩﺍﻥ‌خان (مردو) در بهمن‌ماه 1301، به رياست بخش اعظم ايل بيرانوند دست يافت.
مرحوم حسام‌الدين ضيايي (1368–1298) محقق خرم‌آبادي جهت انتشار كتابي در زمينه تاريخ لرستان طي نامه‌نگاري‌اي كه با سپهبد اميراحمدي سال 1340 داشته، از وي مي‌خواهد خاطراتش را از لشكركشي سال 1302 به لرستان بازگو نمايد تا در اين كتاب منتشر شود. در بخشي از نوشته‌هاي سپهبد اميراحمدي در خصوص مذاكرات سال 1302 با شيخه بيرانوند آمده است:
... پس از چند روز استحكاماتي كه در تنگ زاهدشير در دست ساختمان بود و من براي سركشي آن‌جا رفتم. به من گزارش دادند كه شيخه رئيس طايفه بيرانوند در نزديكي تنگ زاهدشير در ميان يكي از تيره‌هاي بيرانوند توقف كرده است.
يكي از لرستاني‌ها را نزد او فرستادم تا به نزديكي تنگ زاهدشير آمده و با من ملاقات كند. طولي نكشيد كه مشاراليه با 400-500 تفنگچي به طرف من آمد. يك نفر از نظاميان را فرستادم و به او پيغام دادم تفنگچي را دور بگذارد و به تنهايي نزد من بيايد چنان‌كه من به تنهايي جلوي تنگ هستم. مشاراليه پس از چند دقيقه نزد من آمد.
قبلاً فكر مي‌كردم كه شيخ‌علي‌خان رئيس طايفه بيرانوند با داشتن قيافه طبيعي و ساختمان اندام متناسب خواهد بود، ولي وقتي او را ملاقات كردمتعجبم بسيار شد زيرا اين مرد بسيار قوي‌هيكل بود از موي سرش تا نزديك سينه‌اش كه يه او باز بود يك پارچه سرداري مشكي در بر داشت مثل آن كه نقره‌كاري كرده باشند.
از او پرسيدم كه فارسي مي‌فهمي؟ اشاره كرد كه بله. گفتم: سواد داري؟ گفت: خير. گفتم از اعلاميه اطلاع داري؟ گفت: بله. گفتم: خوب فهميده‌اي؟ گفت: بله.
گفتم شيخ‌علي‌خان، هدف ما همان است كه در اعلاميه نوشتم و غير از آن عملي انجام نخواهم داد. آن‌چه نوشته‌ام اوامر دولت است كه من بايد آن را اجرا كنم و اجرا مي‌كنم. اما خود من هم يك سياستي از نقطه‌نظر فرماندهي دارم كه به موقع به اجرا بگذارم و آن اين است كه در نظر دارم يك نفر از رؤساي طوايف پيش‌كوه (لرستان) را در مقابل والي پشت‌كوه(ايلام) به والي‌گري پيش‌كوه برقرار كنم كه در اردوكشي‌ها و اصلاحات لرستانو تامين سعادت لرستاني‌ها شريك كار باشد. آن‌چه جستجو كردم بهترين فرد تو را انتخاب كردم زيرا در جنگ‌هاي اطراف بروجرد كه من تحت فرماندهي افسران روسي در حكومت قوام‌الدوله به سيلاخور آمدم همه جا با تو تماس حاصل كردم و تو را مرد رشيدي و فرد قابلي دريافتم. بنابراين در نظر دارم تو را به والي‌گري پيش‌كوه برقرار كنم. لكن شيخ‌علي خان تو بايد بداني كه فرمان اين مقام بايد از طرف دولت صادر شود و من نمي‌توانم مقام والي‌گري را بدون حكم دست شما بدهم. براي آن كه بتوانم اين فرمان را از دولت صادر كنم پيشنهادي دارم كه شما آن را اجرا كنيد تا اين فرمان براي شما صادر شود و به سعادت بزرگي نائل آييد و پيشنهادم اين است:
اين تيره ياراحمدي كه از طايفه بيرانوند مي‌باشند و در جلوي تنگ زاهدشير زندگي مي‌كنند و تو رياست آن‌ها را دارا هستي، موقعي كه ما (نظاميان) به تنگ زاهدشير رسيديم (آبان و آذر 1302)، جلوي اردوي مرا گرفته و چند نفر از نظاميان را به قتل رساندند. تو فردا چند قبضه از تفنگ‌هاي آن‌هارا جمع‌آوري كن و با يك نامه نزد من در خرم‌آباد بفرست. عبارت اين نامه چنين باشد: چون اين تيره از طايفه من نفهميده جلوي نظاميان را گرفتند و چند نفر از آن‌هارا به قتل رساندند، من هم براي تنبيه، آن‌ها را خلع سلاح كرده و تفنگ‌هاي آنان را بدين‌وسيله تقديم دولت مي‌كنم. من اين نوشته شما را به تهران مي‌فرستم و صداقت و صميميت تورا با اين نوشته تاييد و تصديق مي‌نمايم و فرمان والي‌گري را براي تو صادر مي‌كنم.
وقتي مطالب من تمام شد، انتظار داشتم از من تشكر كند، لكن دفعتاً قيافه او تغيير كرد و با صورت برافروخته به من گفت: امير غرب! اين حرف‌ها را نزن! اين‌جا تنگ زاهدشير است، عقاب اگر خواسته از روي تنگه عبور كند، مقاديري از پر و بالش را ريخته است! اگر تو بخواهي از لرستان تفنگ بگيري، تكه‌ي بزرگي كه از اين قشون به دست تو خواهد آمد، يك گوش خواهد بود كه در بروجرد تحويل بگيري ...

                                                            ***
اميراحمدي در خاطراتش نوشته است: اطلاع يافتم كه شب 17 دي 1302 متجاوز از 20 هزار تفنگچي عشاير قصد حمله به خرم‌آباد را دارند؛ اين بود كه تصميم گرفتم 15 دي‌ماه و 2 شب قبل، ما به آن‌ها حمله‌ور شويم. به سرهنگ گيگو دستور داده‌ بودم به عنوان گردش يا به هر بهانه ديگر، مهرعلي‌خان [حسنوند] را با نيرويي كه در اختيار داردبه دامنه كوه ريمله بياورد و اگر مهرعلي‌خان نيامد، خودش با نيرو بيايد و آن‌جا را در دست بگيرد تا حمله‌ي ما به بيرانوندها را تسهيل كند. مهرعلي‌خان آمده و 50 سوار هم با خود آورده بود.

روز چهاردهم دي‌ماه خبر رسيد كه شيخ‌علي خان بيرانوند به خرم‌آباد آمده و در خفا و در منزل يك پيلور به سر مي‌برد و هر چه فشنگ به او عرضه مي‌دارند به هر قيمتي كه باشد خريدار است. يك دسته‌ پياده‌نظام فرستادم و شيخه را در منزلي كه به سر مي‌برد دستگير كردند و او را حبس نمودم. با اين حسن تصادف، رئيس طايفه‌ي بيرانوند با پاي خود به دام افتاد و نقشه‌اي كه داشتند عقيم ماند.

به هر حال، شيخه حدود 3 ماه پس از اين جريان همراه با مهرعلي‌خان حسنوند، سردارخان والي‌زاده و ميرزا بيرانوند، در يكي از روزهاي 18 يا 19 و يا 21 اسفند 1302 (كه احتمالا 18 اسفند درست‌تر باشد)در ميدان اعدام (آزادي) خرم‌آباد به دار آويخته شد. از او 4 پسر به نام‌هاي محمد، حسين‌قلي، باقر و لطيف بر جاي ماند.
 
منابع:
* سرگذشت خرم‌آباد، سيد فريد قاسمي، 1394
* شورش لرستان، سيد يدالله ستوده، 1388
* نام‌آوران لرستان، محمدرضا والي‌زاده‌معجزي، 1389
* لرستان‌پژوهي (شماره 1 و 2)، به كوشش: سيدفريد قاسمي، 1377
* خاطرات نخستين سپهبد ايران، به كوشش: غلام‌حسين زرگري‌نژاد، 1373
* مشاهير لر، ايرج كاظمي، 1376

 ميدان مجسمه (اعدام) خرم‌آباد با دورنمايي قلعه فلك‌الافلاك؛ سال 1350
ميدان مجسمه (اعدام) خرم‌آباد با دورنمايي قلعه فلك‌الافلاك؛  سال 1350

هنرمندان و خوانندگان لرستان 1350

هنرمندان و خوانندگان لرستان 1350
جمعي از هنرمندان لرستان جلوي اداره فرهنگ و هنر (ميراث فرهنگي و ارشاد) سال 1350

برخي حاضرين در عكس: مرحوم رضا سقايي، مرحوم حسين سالم، فيروزي، فروغي، علي‌حسين شمسي

----------------------------------------------------

 

تيم پاس خرم‌آباد در مسابقات زيرگروه كشور 1351
تيم پاس خرم‌آباد مسابقات زيرگروه فوتبال باشگاه‌هاي كشور در تبريز – شهريور 1351
ايستاده از راست: اكبر سلاحورزي، كامران (شيرخدا) زحلي، منوچهر اميدي، سعيد قاضي(همراه)، ميري(همراه)، پرويز جايدري(مربي)، مرحوم ناصر ميرزايي، غلامرضا (بُبُل) سلاحورزي، فضل‌الله ميرزايي، مرحوم عبدالرضا خداميان، موسي فرخ‌نيا، عبدالرضا عطاري
نشسته از راست: رحمان كلكيان، غلام ساكي، حميد (احمد) فاتحي، حسین صناعي، شاهرخ نراقي، محمدباقر محمدي‌سپهوند، غلام‌رضا زيني‌وند، حبيب آروان و محمدجعفر محمدي‌سپهوند

* از اين جمع كلكيان، اميدي، آروان، فاتحي، صناعي و ساكي دورودي و بقيه اهل خرم‌آباد بودند. تيم پاس خرم‌آباد در اين رقابت‌ها پس از غلبه بر تيم‌هاي پاس همدان، پرسپوليس سنندج و پاس اروميه در آخرين بازي برابر تراكتورسازي تبريز با قضاوت ناعادلانه داور مغلوب حريف شد و از صعود به دور بعد باز ماند.
اين رقابت‌ها با شركت 10 تيم برتر مناطق غرب و شمال غربي كشور از 15 تا 28 شهريور 1351 در ورزشگاه باغ‌شمال تبريز برگزار شد.
 
عكس نيمكت ذخيره پاس خرم‌آباد در شهريور 1351
عكس نيمكت ذخيره پاس خرم‌آباد در شهريور 1351
از راست: پرويز جايدري (مربي)، ستوان روشن (سرپرست)، سعيد قاضي، اكبر سلاح‌ورزي، مرحوم عبدالرضا خداميان، كامران زحلي، شاهرخ نراقي، حميد فاتحي و حبيب آروان
عكس از آرشيو مهندس باقر سپهوند

مجموعه عكس‌هاي قديمي خرم‌آباد و لرستان (بروجرد، دورود و ...)

عنوان 
پل دارايي‌زاده خرم‌آباد سال 1361  
دانش‌آموزان و معلمان دبستان ادب نورآباد دلفان 1338  
هنرمندان و خوانندگان لرستان 1350  
13 به در اهالي خرم‌آباد در طاق پل شكسته؛ دهه 1320  
بوته‌های مورد شمال خرم‌آباد 1356  
عكس هوايي پلدختر در سال‌هاي 1335 و 1390  
اولين اتومبيل‌ها در لرستان 1308  
خروش رودخانه خرم‌آباد 1365  
تطبيق عكس هوايي كيو خرم‌آباد در سال‌هاي 1394 و 1354  
دورنماي قلعه فلك‌الافلاك و خرم‌آباد 1318  
شماري از رجال خرم‌آباد 1340  
بمب‌باران بروجرد 1365  
پل باستاني پلدختر در دهه 1320  
   
قلعه فلك‌الافلاك و استخر باغ گلستان 1284  
پل حاجی و قلعه فلک‌الافلاک خرم‌آباد 1354  
تحصن معلمان خرم‌آباد سال 1340  
پل حاجي خرم‌آباد 1372  
منطقه باغ برفي (پل انقلاب) خرم‌آباد در سال 1357  
چشمه درياچه كيو در اواسط دهه 40  
دورنماي كيو و كوي جهادگران از سمت فلك‌الدين 1362  
جمعي از معاريف شهر خرم‌آباد حدود سال 40  
رضاشاه در قلعه فلك‌الافلاك خرم‌آباد 1308  
جمعي از رجال خرم‌آباد 1340  
احداث كنارگذر پل انقلاب خرم‌آباد 1371  
خيابان‌هاي وصال و شريعتي خرم‌آباد 1350  
ساختمان‌هاي انتهاي بلوار ولي‌عصر خرم‌آباد 1370  
اداره پست و تلگراف لرستان 1340  
سيل خيابان مطهري خرم‌آباد در زمستان 1372  
محرم سال 1324 خرم‌آباد  
ساختمان شهرباني اليگودرز 1360  
دورنمايي شهر خرم‌آباد دهه 1330  
دو عكس از لرستاني‌ها در دوران دفاع مقدس (دهه 60)  
باغ فلاحت (كشاورزي) خرم‌آباد 1337  
شماري از مسوولان و معتمدان خرم‌آباد 1344  
بيمارستان شهدا عشاير خرم‌آباد 1349  
ايجاد خيابان 24 متري حكيم خرم‌آباد در سال 1350  
قبرستان خضر خرم‌آباد در سال 1352  
پل صفوي (بزرگ) و قلعه فلك‌الافلاك خرم‌آباد دوران رضاشاه  
دورنماي ساختمان صدا و سيماي لرستان 1362  
چهارراه فرهنگ خرم‌آباد 1355  
ساخت پل انقلاب خرم‌آباد (حدود سال 1370)  
احداث بلوار بهشت خرم‌آباد 1375  
خيابان شمالي ميدان تختي خرم‌آباد 1353  
پارك شريعتي خرم‌آباد 1346  
ميدان شقايق خرم‌آباد در دهه 70  
قلعه فلك‌الافلاك در دهه 1270 شمسي  
ميدان شهدا خرم‌آباد سال 1350  
افتتاح پل حاجي خرم‌آباد 1334  
رؤساي ايل‌ها و طوايف لرستان در سال 1329  
گورستان پامنار خرم‌آباد در دهه 30  
انقلاب 1357 در خرم‌آباد و اولين شهيد لرستاني  
سراب شَهوا و محله مطهري خرم‌آباد در سال 1330  
حكم انتصاب امام جمعه خرم‌آباد (عصر قاجار)  
حصار قلعه فلك‌الافلاك(عصر قاجار)  
بمباران خرم‌آباد سال 1363  
دورنماي مناره آجري خرم‌آباد دهه 40  
حاكم لرستان؛ سال 1260 (عصر قاجار)  
جمعي از مسوولان خرم‌آباد 1340  
كنسرت رضا سقايي 1348  
پل شكسته خرم‌آباد در دهه 60  
ساختمان ميرملاس خرم‌آباد (محل پيشين شهرداري)  
كادر آموزشي و تعدادي از دانش‌آموزان دبستان شاهپور خر‌م‌آباد در سال 1314  
رهبر معظم انقلاب و نيروهاي لشكر 84 لرستان 1359  
اولين ساختمان بانك‌ملي خرم‌آباد در دهه 1310  
پل تاريخي پل‌دختر در منطقه جايدر لرستان؛ سال 1308  
دانش‌آموزان كلاس ششم دبستان پهلوي خرم‌آباد 28 خرداد 1313  
كارخانه نساجي بروجرد؛ سال 1368  
كارخانه سيمان دورود 1348  
محلات خرم‌آباد، سال 1279  
آغاز ساخت‌ درياچه‌ كيو خرم‌آباد؛ سال 1354  
چهارراه بانك خرم‌آباد 1337  
پل صفوي خرم‌آباد در سال 1279  
بروجرد در سال 1220  
قديمي‌ترين عكس قلعه فلك‌الافلاك  
جمعي از خوانين لرستان در ملاقات با ناصرالدين‌شاه 1271  
گورستان زيدابن‌علي خرم‌آباد سال 1279  
عمارت گلستان خرم‌آباد (عصر قاجار)  
پيرمرد 120 ساله خرم‌آبادي  
تعدادي از تجار و معاريف خرم‌آباد در نوروز 1311  
قلعه فلك‌الافلاك اواخر دهه 30 خورشيدي  
قلعه فلك‌الافلاك خرم‌آباد در سال 1270  

* براي مشاهده هر تصوير روي عنوان آن كليك كنيد

خيابان شمالي ميدان تختي خرم‌آباد 1353

خيابان شمالي ميدان تختي خرم‌آباد 1353

تصويري از خيابان شمالي ميدان كنوني تختي خرم‌آباد در سال 1352

عكاس دوربين را در محل كنوني ميدان تختي قرار داده و از بخش شمالي آن كه امروزي خياباني است كه از اين ميدان به سوي ورزشگاه تختي خرم‌آباد امتداد دارد، عكس گرفته است.

از اواخر دهه 50 و اوايل دهه 60 ساخت و ساز در اين محدود افزايش يافت و بخصوص مدارس مختلفي در اين نقطه احداث شد.

قلعه فلك‌الافلاك و استخر باغ گلستان 1284

قلعه فلك‌الافلاك و استخر باغ گلستان 1284
عكس قديمي از قلعه‌ي در حال تخريب فلك‌الافلاك خرم‌آباد و استخر جنب باغ تاريخي گلستان در حدود سال 1284 خورشيدي
در تصوير 7 يا 8 نفر در كنار حوض بزرگي كه در محل كنوني مهمان‌سراي ارتش قرار دارد، مشاهده مي‌شوند. همچنين ديواره‌ي دور حوض و فواره‌ي وسط آن نيز در تصوير قابل مشاهده هستند.
در نماي دورتر، وضعيت اسفناك قلعه‌ي فلك‌الافلاك را كه قبل از اين سال، دو بار در دهه 1180 و همچنين در دهه 1250 (اوايل و اواسط عصر قاجار) مرمت شده بود را ملاحظه مي‌كنيد كه يك سال پس از حكومت سالارالدوله در لرستان و هم‌زمان با دوران حكومت نظام‌السلطنه مافي و اعظم‌الدوله زنگنه در اواسط دهه 1280، به چه حال و روزي افتاده است.
تنها برج كوچك مربوط به دوران سلجوقي كه اكنون نيز تقريباً سالم و پابرجاست، در ديواره‌ي قلعه سالم و استوار باقي مانده است. اين برج كوچك در بخش شمالي قلعه قرار دارد.
توضيحات: رضا جايدري

منطقه باغ برفي (پل انقلاب) خرم‌آباد در سال 1357

منطقه باغ برفي (پل انقلاب) خرم‌آباد در سال 1357
 عکس مربوط به سال 1357 از محله‌ی "باغ برفی" و محل دقیق آن "پارک آزادگان" یا "پارک بانوان" امروزی، جنب میدان "مادر" خرم‌آباد است.
در پس‌زمینه‌ی اين تصوير، آبادی "ملک شیر‌آباد"، باغ فلاحت(كشاورزي) و سفیدکوه(چشمه نباته) مشاهده می‌شوند.
نوجوان سمت راست شهید "عزیز زهره‌ای" (1361-1342) عضو بسیج لرستان بود که سال 1361 در عملیات بیت‌المقدس به شهادت رسيد.
عكس ارسالي: آقاي داوود كرمي
 

مسابقات واليبال آموزشگاه‌هاي خرم‌آباد 1354

مسابقات واليبال آموزشگاه‌هاي خرم‌آباد 1354 
 
عكس قديمي از مسابقات واليبال آموزشگاه‌هاي خرم‌آباد در سال 1354
در آن زمان به دليل كمبود امكانات، و نبود سالن سرپوشيده ورزشي در خرم‌آباد، مسابقات واليبال و بسكتبال آموزشگاهي خرم‌آباد و لرستان بر روي زمين آسفالت انجام مي‌شد.
همچنين شهر خرم‌آباد به همت مرحوم علي‌محمد ساكي شهردار وقت، در دهه 50 داراي يك استخر روباز در محل لوناپارك فعلي در نزديكي مجتمع تفريحي بام لرستان شد كه اين استخر، اواخر دهه 60 از بين رفت و استخر سرپوشيده‌ي صدف اوايل دهه 70 در منطقه‌ي دره‌گرم به عنوان اولين استخر سرپوشيده خرم‌آباد توسط بخش خصوصي افتتاح شد.
چنان كه در تصوير مشاهده مي‌كنيد علاقه‌ي وافر ورزشكاران خرم‌آبادي و همچنين علاقه‌مندان به ورزش واليبال باعث شده در يك روز باراني نيز براي برگزاري يك رقابت آموزشگاهي، دور هم جمع شوند.
مكان بازي حيات دبيرستان پهلوي سابق و امام خميني(ره) كنوني خرم‌آباد است كه سال بعد در همين دبيرستان يك سالن سرپوشيده ورزشي هم احداث شد. اين سالن ورزشي حدود يك دهه قبل از دبيرستان جدا شد و با نام سالن حضرت معصومه(س) جزء اماكن تحت نظارت تربيت‌بدني آموزش و پرورش استان درآمد و راه ورودي آن نيز از سمت درب ورودي مجاور كانون پرورش فكري كودكان (ادب) است.
 
رضا جايدري/ پايگاه خبري يافته

دانش‌آموزان كلاس ششم دبستان پهلوي خرم‌آباد 28 خرداد 1313

دانش‌آموزان كلاس ششم دبستان پهلوي خرم‌آباد  28 خرداد 1313

دانش‌آموزان كلاس ششم دبستان پهلوي خرم‌آباد  28 خرداد 1313

از راست(مسوولان مدرسه): سيدعلي دعوتي‌همداني(ناظم)، نصرالله كمالوند(مدير)، لطيف قلايي(معلم)

رديف جلو از راست: امير بيات، قرباني فاطمي، ؟ ، علي‌شاه مير، فر‌ج‌الله جواهري، علي‌قلي ابراهيمي، حسين افتخاري، برهان زما‌ن‌پور

رديف وسط: ابراهيم عيسي‌زاده(كليمي)، صحبت‌الله والي‌زاده‌علوي، لقمان اميني، جواد شمسي، محمد رادمنش، وهابي، حاجي دبستاني(كليمي)، حسين حجتي، مجتبي كمالوند، رضا شجاع‌چاغروند، صادق دارايي‌زاده، ابراهيم انصاري

رديف آخر(عقب): محمد پارسا، محمد فيروزي، مصطفي گودرزي، قاسم نيايي، ستار شجاع‌چاغروند، سيدضياء قاسمي، ؟ ، حبيب‌الله معظمي، رو‌ح‌الله هوشمند، نقي كدخدايي

 

عكس از كتاب: نيم قرن خاطرات يك معلم، تاليف مرحوم "روح‌الله سراجي"

 

* توضيح اين كه از سال 1307 تا 1314 پوشيدن كلاه پهلوي براي مردان در كشورمان اجباري بود و چنان‌كه در تصوير پيداست، حاضران كلاه پهلوي (كلاهي كه از جلو لبه دارد) بر سر دارند. از سال 1314 به بعد، كلاه تمام لبه‌دار موسوم به كلاه "شاپو" جايگزين كلاه پهلوي شد.

 

جنوب شهر خرم‌آباد سال 1279 (دوره قاجار)

درب دلاكان خرم‌آباد 1279 - يافته

 

تصويري قديمي و جالب از جنوب شهر خرم‌آباد در سال 1279 هجري خورشيدي (دوره قاجار)

 

اين تصوير از ضلع جنوب غربي قلعه فلك‌الافلاك گرفته شده است.

نماي جنوب غربي حصار قلعه در تصوير به خوبي نمايان است.

كمي دورتر باغ‌هاي منطقه علوي كنوني خرم‌آباد ديده مي‌شوند و رودخانه اين شهر كه در سمت چپ تصوير محل كنوني پل حاجي علي‌اصغر خرم‌آبادي بين سال‌هاي 1332 تا  1334 روي آن زده شد. (در تصوير هنوز پل احداث نشده است)

در سمت راست نيز خانه‌هاي قديمي محله درب‌دلاكي (درب دلاك‌ها) در قسمت غربي رودخانه ديده مي‌شوند.

آخرين ساختمان‌ها به سمت منطقه چگني، محل كاروانسراست و منطقه "باج‌گيران". وجه تسميه آن به خاطر گرفتن پول از كساني بود كه قصد ورود به شهر از اين منطقه را داشتند.

 

رضا جايدري/ يافته

 

 

- - - - - - - - - - - - - - - - -

 

مراسم چهلم درگذشت مرحوم "اسدالله فرج‌الهي" پدر دوست گرامي آقاي "مسعود فرج‌الهي" پنج‌شنبه سوم بهمن‌ماه از ساعت 13 تا 15 بر مزارش واقع در آرامستان روستاي اصلانشاه سلسله برگزار مي‌شود

 

 

 

اولين ساختمان بانك‌ملي خرم‌آباد

اولين ساختمان بانك‌ملي خرم‌آباد در دهه 1310

بانك ملي خرم آباد

 

نخستين شعبه بانك ملي خرم‌آباد سال 1311 هجري خورشيدي در ساختماني استيجاري  تاسيس شد. رييس اين شعبه فردي به نام "اسدالله‌خان رستگار" بود.

بانك ملي استان لرستان 20 مرداد 1365 از سرپرستي استان همدان منتزع و به صورت سرپرستي با 23 واحد رسماً شروع به كار نمود.

سپس تعداد واحدها افزايش يافت به طوري كه در حال حاضر داراي 84 واحد كه شامل يك شعبه ممتاز درجه (ب) در خرم‌آباد‌، يك شعبه درجه يك در بروجرد‌، 5 شعبه درجه دو‌، 10 شعبه درجه سه‌، 29 شعبه درجه چهار، 38 شعبه درجه پنج مي‌باشد‌.

كل پرسنل بانك‌ملي لرستان 862 نفر و از اين تعداد 6 نفر داراي مدرك تحصيلي فوق ليسانس، 116 نفر ليسانس‌، 88 نفر فوق ديپلم‌، 554 نفر ديپلم و 98 نفر زير ديپلم هستند.

65 واحد بانك ملي لرستان در ساختمان ملكي‌، تعداد 13 واحد در ساختمان استيجاري و تعداد 6 واحد در ساختمان‌هاي اماني فعاليت دارند‌.

رياست اداره امور شعب بانك‌ملي لرستان از سال 1365 به ترتيب با: سيد مراد‌علي موسوي‌، سيد عبدالرسول شبيري، عبدالحميد درخشنده، محمود كاشاني‌، محمدرضا آستركي، روح‌الله لهرابيان‌، حجت نظری و در حال حاضر غلامرضا ساکی بوده است. (اطلاعات برگرفته از وب‌سايت بانك‌ملي ايران)

تصويري از اولين ساختمان بانك‌ملي خرم‌آباد در چهارراه بانك به تاريخ 26 مهر 1337 كه تا كنون 2 بار تخريب و مرمت شده است:

بانك ملي خرم آباد

عكس از آرشيو حاج پرويز جايدري

عاشورا در خرم‌آباد

حسین آموخت که: مرگِ سیاه، سرنوشتِ شوم مردم زبونی است که به هر ننگی تن می‌دهند تا زنده بمانند. چه، کسانی که گستاخی آن را ندارند که شهادت را انتخاب ‌کنند، مرگ آن‌ها را انتخاب خواهد کرد! (دکتر علی شریعتی)

سنت عزاداری در لرستان، همچون برخی مناطق دیگر کشورمان منحصر و خاص است و هر ساله بسیاری از لرستانی‌ها برای برپایی این مراسم هر کجای کشور که باشند خودشان را به وطن می‌رسانند تا در آن شرکت جویند.

دو تصویر از سنت  کهن عزاداری مردم خرم‌آباد در سوگ سالار شهیدان:

 

مردم خرم‌آباد، روز عاشورا پس از شنیدن اذان صبح بیدار شده و در حوض‌هایی که از روز قبل درست کرده‌اند و درون آن خاک رس الک‌شده را با آب داغ و گلاب مخلوط نموده‌اند، بدن خود را به نشانه‌ی سوگ و ماتم، گِلی می‌کنند و در کنار آتش خود را خشک نموده، سپس به سینه‌زنی در دسته‌های بزرگ می‌پردازند

 

عکس‌ها: امیر علی‌پناهی