اسامي فوت شده‌هاي خرم‌آباد لرستان در بهمن‌ماه 1395

صيدمحمد عزيزي فرزند مرادعلي
حسين‌قلي نجف‌علي‌حسنوند فرزند محمدكاظم- قبرستان فلك‌الدين
كبري عباسي‌پور فرزند ولي‌الله
بماني خداكرمي فرزند نادعلي
شكرالله قيطوري
فاطمه فريدوني فرزند سلطان‌مراد- قبرستان روستاي قلعه ‌سنگي (بردي)
بزرگ حيدري‌چگني فرزند يادگار- قبرستان سراب دوره
مينا برگ‌گل فرزند ملك‌علي – همسر موسوي
گودرز زردال - قبرستان فلك‌الدين
فخرالدين نوركرمي فرزند غلام
صيدكريم باراني بيرانوند فرزند صيداحمد
نازبانو مرادي فرزند علي‌مراد
سليمان‌ ميرزايي‌فر فرزند عبدي
آرمين كرمي- قبرستان ميان‌گلال
ميلاد كرمي- قبرستان ميان‌گلال
مجتبي كرمي- قبرستان ميان‌گلال
اكبر كرمي- قبرستان ميان‌گلال
ماما چيدان فرزند شفيع (خواهر حاج نصرالله چيدان مداح اهل بيت و همسر زيويار)
داربلوط حاصلي‌نژاد فرزند پيرمراد- قبرستان سراب‌ياس
باون‌علي زهتاب از طايفه كر بيرانوند- قبرستان سراب‌ياس
محمد پاپي فرزند عبدالعلي
گل‌آفتاب بيرانوند فرزند محمد
قاسم سكوند فرزند ولي
نازطلا محمدزاده – قبرستان فلك‌الدين
صفر لطيفي
حجت نصرالهي
سعيد عزيزي فرزند كاظم
سيد نورالله رحمتيان‌تشكن فرزند سيف‌الله
علي‌محمد سرشار فرزند شيرعالي از طايفه دلفان
مجيد رجبي فرزند شاه‌رضاداريوش كوليوند فرزند علي‌ضفر
علي‌احمد ياريان فرزند حسن‌بك– قبرستان فلك‌الدين
ربابه پراش (همسر مرحوم نبي قاسمي)
رضا كوشكي فرزند ماشاء‌الله
ملك‌رضا نجم‌سهيلي فرزند عيسي
اميررضا درويشي‌پور فرزند علي
قدم‌خير رستمي‌ثاني فرزند طاهر (همسر مرحوم حميد كاكاوندي)
خديجه رحيمي فرزند خسرو
نصير بهاروند فرزند علي- قبرستان سراب‌ياس
فاطمه طاهری فرزند اسماعیل

ماه‌پری اسدالهی فرزند محمد

کبری عباسی‌پور فرزند ولی‌الله

حسین‌قلی نجفی‌حسنوند فرزند محمدکاظم

صید‌محمد عزیزی فرزند مرادعلی

کرم‌الله ستایش فرزند محمدعلی

صدیقه‌خانم ملکشاهیان فرزند رضا‌علی

امیر ساکی فرزند احمدعلی

تاجی مالت فرزند مراد

گل‌میرزا بیرانوند فرزند شیخ‌مراد

محترم ترک فرزند علی‌جعفر

فرخ‌لقا حبیبی فرزند شکرالله

علی‌محمد میرچگنی فرزند محمد

زرین ساکی فرزند رحیم

صید نازار علی‌پورتمیله فرزند علی‌اکبر

علی امیری فرزند نور‌خدا

مریم میرزاوند فرزند موسی

زبیده رشیدی فرزند علی‌حیدر

هوایی کیماسیان فرزند صید‌عباس

کوکب یعقوب‌پور فرزند غافل

صدتومانی برفی‌زاده فرزند علی‌حسین

علی‌رضا کرمی‌دولتشاه فرزند علی‌اصغر

تقی مرادیان‌مطلق فرزند صید‌احمد

احسان آزادبخت فرزند شاپور

شاهزاده عادلی‌نژاد فرزند رحمان

امید‌رضا رحمتی فرزند امید‌علی

شیرزاد احمدی فرزند کلی‌علی

زیور عموزاده فرزند شیروانی

عباس سپه‌وند فرزند اجاق‌علی

پيرولي محمدي‌چگني فرزند ولي (پدر: بهروز و حجت محمدي)
سيدرستم موسوي فرزند برخودار- قبرستان ماسور
علي‌رضا دريكوند فرزند هاشم
جمشید بارانی‌بیرانوند فرزند مراد‌جان

بهمن سپه‌وند فرزند بابا‌امیر

وحید وحیدپور فرزند گل‌مراد

سجاد ایران‌فر فرزند مرادعلی

طهماسب حیدری فرزند یدالله (پيشكسوت كوه‌نوردي و پدر بهروز حيدري كارمند مخابرات و خبرنگار متارخ)

پیمان فتحی‌ماسوری فرزند عباس

همت رستمی‌فیروزآباد فرزند حیدر‌بگ

نور‌محمد طولابی فرزند محمدخان (در چگني به خاك سپرده شد)

پیرولی محمدی‌چگنی فرزند ولی

خاور چگنی فرزند عیدی‌بک

حجت‌الله زینی‌وند فرزند صید‌فاضل

آمنه بیرانوند فرزند گردکان

نعمت‌الله ملوش فرزند ولی‌الله

گل‌آفتاب اخنده فرزند خیر‌علی

ماهي برگ‌بید‌بیرانوند فرزند پاپي - قبرستان سراب ياس

سعید شاه‌میرزایی فرزند روح‌الله

فاطمه طاهری فرزند اسماعیل

طاهره سلاح‌برزین فرزند نعمت‌الله

خرمی رشنویی فرزند صیداحمد

محمد خسروی فرزند محمد

شوکت ابراهیمی‌ده‌پیری فرزند صید‌اسماعیل

منور ساکی فرزند گل‌محمد

شکر‌علی عسکری‌طلایي فرزند ولی

علی راست مصطفی نژاد فرزند شه‌رضا

علی دلیلی فرزند محمد

علی‌رضا خسروی فرزند عبدالرضا

قدرت‌الله رضوان‌دوست فرزند محمود

حاجی حاجری فرزند شیرمحمد

محمدرضا رجبی‌کمازانی فرزند یدالله

هلیا شفیعی فرزند محمد

لعیا‌خانم دارچینی فرزند حسین

شمس‌اعظم ضیايي‌لرزاده فرزند حسام‌الدین (همسر مرحوم محمدباقر سلطاني)

علی‌یار نصیری فرزند برخوردار

نامدار میرسالاری فرزند مهدی‌کرم

محمد عطايي فرزند میرزا‌علی

براخاص فاضلی‌نژاد فرزند ملک‌علی

علی‌امید نظری‌واحد فرزند شفیع

محسن فرهمندی فرزند احمد‌شاه

بلور سیاووشی فرزند پیری‌بیک

علی‌رضا ابراهیمی فرزند اسفندیار
صید جباری فرزند کلفت‌خان
شکر رباطی‌نمکی فرزند خداداد
علی مرادی فرزند کریم
تاجی دریکوند فرزند شیخ‌علی
نوشین احمدی فرزند اسفندیار
فخری یوسفیان فرزند شنبه
بهناز احمد‌زاده فرزند شیر‌احمد
ملوک کبیری‌مقدم فرزند خورد‌علی
صادق بنی‌پور‌سلمان فرزند حسین
مراد‌جان پور‌حسنوندی فرزند صید‌جان
قشنگ فرخ‌زاده‌الواری فرزند شیخ‌مراد
مرتضی کریمی فرزند آقا‌محمد
حسین‌علی بیرانوند فرزند شیخ‌مراد
محمدرضا فلاحت‌کار فرزند محمد‌کرم
سید‌کاظم سهرابیان فرزند سید علی‌داد
سهراب احمدی‌نسب فرزند سیاه‌که
کامران فرهادی فرزند پیر‌عالی
طاهره سفید‌روز فرزند جعفر
علی‌ عبدالي فرزند شرفی
جمشید بارانی‌بیرانوند فرزند مراد‌جان
مومن‌علی عسکری‌سالیانه فرزند کائد‌علی
بهمن سپه‌وند فرزند بابا‌امیر
طاهره سلاح‌برزین فرزند نعمت‌الله
خرمی رشنوئی فرزند صید احمد
محمد خسروی فرزند محمد
شکر‌علی عسکری‌طلایي فرزند ولی
محمد دلیلی فرزند محمد
علی‌رضا خسروی فرزند عبدالرضا
عباس راستی‌ریمله فرزند شیر‌علی
ماه‌دولت قنبری فرزند صید‌محمد
اقدس باقریان فرزند علی‌اصغر
غلام چراغی‌نوروزآباد فرزند صفربک
عادل بیرانوند فرزند باقر
جهانگیر بیرانوند فرزند زکی‌خان
ماهی وفایي‌سالار‌پور فرزند تیپه
امین سپهوند فرزند حنا‌علی
بانو‌بیگم سبزی‌پور فرزند چراغ‌علی
مریم قاسمی‌نژاد فرزند موسی
بگم‌سلطان قاسمی فرزند مراد‌خان
حمیده ذوالفقاری فرزند سید الله‌کرم
خانم‌طلا حسنوندی فرزند آئینه
پویان رحمتی فرزند صید‌رحیم
سلطنت قدمی فرزند کتاب‌علی
صید محمد‌ پور‌چمه فرزند صید‌محمد
یدالله مرادی‌مهر فرزند پیری
فرج اسدی‌فر فرزند حسین‌بگ
یدالله خودکار فرزند نقی
گوهر حاتمی فرزند حسن
سلطان حسینی‌کیا فرزند صید‌حسین
مرتضی سگوند فرزند کاظم
امين سپهوند فرزند رضاعلي
جهانگير بيرانوند فرزند زكي‌خان - قبرستان زاهدشير كمالوند
عادل بيرانوند فرزند باقر - قبرستان زاهدشير كمالوند
مريم قائمي‌نژاد فرزند تيمور - قبرستان سراب‌ياس
ماه‌دولت قنبري فرزند صيدمحمد - قبرستان سراب‌ياس
ماهي وفايي‌سالارپور فرزند تيپه
غلام چراغي‌نوروزآباد فرزند صفربك
شكر رباطي‌نمكي فرزند خداداد
اقدس باقريان فرزند علي اصغر
عباس راستي‌ريمله فرزند شيرعلي- قبرستان رباطنمكي
صدف طولابي فرزند تيمور- قبرستان چگني

خبر: كيوان آقايي

گفتگو با پدر فوتبال خرم‌آباد/ اولین نشریه ورزشی لرستان را سال 1337 منتشر کردیم


فوتبال در دهه 1310 توسط نظامیان غیربومی لشکر پنجم ارتش و فرهنگیان غیر‌بومی به خرم‌آباد آمد. اواخر دهه 20 تیم منتخب (کُلُنی) خرم‌آباد با تلفیقی از بازیکنان بومی و غیر‌بومی شکل گرفت و از حدود سال 1340 فوتبال محلات خرم‌آباد رونق یافت.
فوتبال لرستان مرهون و مدیون تلاش‌های خالصانه پیشکسوتانی است که به‌رغم همه کاستی‌هایی که در آن دوران موج می‌زد، با عشق و تعصب مثال‌زدنی در پرورش استعداد‌های ناب ورزش استان جان‌فشانی کردند. اگر چه کمبود امکانات مشکلات بسیاری ایجاد می‌کرد، اما این مربیان دلسوز خم به ابرو نیاورده و با سعه صدر در پیشرفت فوتبال و ورزش لرستان متحمل زحمات زیادی شدند.
یکی از این پیشکسوتان زحمتکش و مورد احترام لرستان، استاد "پرویز جایدری" است که باید وی را پدر فوتبال نوین لرستان دانست. بسیاری از بزرگان کنونی و گذشته فوتبال استان در عرصه‌های داوری و مربی‌گری، موفقیت خود را مرهون هدایت و معلمی به نام جایدری بوده‌اند و پیشرفت بازيكنان و داوراني چون مرحوم ناصر میرزایی‌، غلام زيني‌وند، مرحوم عبدالرضا نصرالهی‌، فتح‌الله کریمی‌، قدرت‌الله کاوه‌، بهمن محمدی‌پور‌، سهراب مالمیر‌، شمس‌الله خنجری و ... با آموزش و رهنمودهای استاد جایدری میسر گشته است.
پرویز جایدری متولد 1315 بازیکن سابق تیم‌های منتخب خرم‌آباد و آموزشگاه‌های بروجرد در دهه 30، مربی تیم‌های آموزشگاه‌ها و جوانان لرستان در دهه‌های 40 و 50، مربی تیم پاس خرم‌آباد در مسابقات زیرگروه لیگ تخت‌جمشید در دهه 50، اولین داور لرستانی است که در مسابقات جوانان و باشگاه‌های کشور در دهه‌های 40 و 50 به قضاوت پرداخت.
وی به عنوان اولین داور و مربی رسمی فوتبال خرم‌آباد طی سال‌های 1343 و 1347 دوره‌های مربی‌گری و داوری فوتبال را زیر نظر مرحوم حسین فکری(مربي تيم ملي)، مرحوم اصغر تهرانی(اولين داور بين‌المللي فوتبال ايران) و مرحوم داوود نصیری(پدر داوري فوتبال ايران) با موفقیت گذراند. اگر چه پیش از وی برخی دیگر نیز در این زمینه فعالیت می‌کردند، اما جایدری نخستین کسی بود که موفق به گرفتن مدارک رسمی داوری و مربی‌گری در آن زمان شد که اخذ چنین مدارکی در آن دوران، کار هر کسی نبود و شرایطی از جمله فعالیت مستمر، داشتن صلاحیت اخلاقی و حداقل مدرک تحصیلی دیپلم و ... را می‌طلبید.
جایدری از سال 1353 تا 1355 مسوول تربیت‌بدنی آموزش و پرورش لرستان بود و پس از آن نیز تا سال 1373 مسوولیت انجمن فوتبال آموزشگاه‌های استان را بر عهده داشت و در این سال پس از 35 سال خدمت در آموزش و پرورش لرستان بازنشسته شد.
وی بازیکنان بسیاری تحویل جامعه فوتبال لرستان داد که از آن جمله می‌توان به مرحوم ناصر میرزایی، غلام زینی‌وند، عبدالرضا عطاری و ... که در لیگ تخت جمشید توپ زدند و به عضویت تیم‌های ملی، امید و جوانان ایران درآمدند، اشاره کرد.

خبرنگار خبرگزاری برنا گفت‌وگویی با این پیشکسوت دوست‌داشتنی و با اخلاق ترتیب داده است که در پی می‌خوانید:

آقای جایدری، چگونه به دنیای ورزش پای نهادید‌؟
ورزش را از حدود 10 سالگی و به سال 1325 در کنار افرادی چون هوشنگ جباری‌، مرحوم منوچهر رهبری‌نژاد‌، مرحوم پنج‌شنبه (فریدون) کمالیان‌، مرحوم ابراهیم معنوی‌، طهمورث رستمی‌، باقر سلطانی و ... در زمین خاکی شهنوازی (پارک شهر کنونی خرم‌آباد‌) و محله دو برادران آغاز کردم. مربی ما آقای برنجی در دبستان 15 بهمن خرم‌آباد بود. بیش‌تر به فوتبال و دوومیدانی می‌پرداختم‌. مرحوم پدرم (حاج محمد‌علی جایدری) مشوق اصلی من در امر تحصیل و ورزش بود‌. هر وسیله‌ ورزشی که نیاز داشتم برایم فراهم می‌کرد. برای مثال سال 1332 یک جفت کفش فوتبال چرمی استوک‌دار از آبادان برایم هدیه آورد‌. هم‌چنین وسایلی نظیر وزنه و هالتر را كه آن دوران تهيه آنها براي همه دشوار بود، برایم فراهم می‌کرد.

امکانات ورزشی خرم‌آباد در آن موقع به چه شکلی بود‌؟
امکانات ما در آن زمان بسیار کم بود. زمین‌های ورزشی خاکی و مملو از علف‌های هرز و سنگ و کلوخ بود و از خط‌کشی زمین نیز در آن دوران خبری نبود‌. توپ چرمی فرسوده (به نام: ویسی) نیز تنها وسیله بازی فوتبال و یا والیبال عده‌ای عاشق به شمار می‌رفت که برای فعالیت در این عرصه از جان و دل مایه می‌گذاشتند. گاهی نیز روی شن‌های کنار رودخانه شهر (گلال) یا چمن باغ فلاحت (کشاورزی) و پارک شهنوازی به کشتی گرفتن و دو و میدانی مشغول بودیم.

استاد چون شما را بیش‌تر با رشته ورزشی فوتبال می‌شناسند‌، در مورد آغاز فعالیت خود به عنوان بازیکن این رشته توضیح دهید.
اوایل دهه 30 با وجودی که نوجوان بودم، همراه با آقایان غلام‌حسین برنجی، غلام ترابی‌نژاد، سیروس شجاع، مرحوم مکه (محمدحسن) طولابی و چند نفر دیگر عضو تیم منتخب خرم‌آباد بودم که اکثر نفرات تیم را نظامیان غیربومی و گاه فرهنگیان غیربومی تشکیل می‌دادند. همراه این تیم به شهرهای مختلف مثل کرمانشاه، دزفول، بروجرد، دورود و ... برای انجام بازی‌های دوستانه می‌رفتیم چون آن زمان مسابقات رسمی و منظمی در کشور ما برگزار نمی‌شد و لیگ کشوری نداشتیم.
پس از آن در اواسط دهه 30 جهت ادامه تحصیل به دانش‌سرای کشاورزی بروجرد رفتم و از سال 1336 تا 1338 آن‌جا مشغول تحصیل بودم. چون به دو ومیدانی، وزنه‌برداری، دوچرخه‌سواری، کشتی و فوتبال علاقه داشتم و در دانش‌سرا عنوان اول را کسب کردم، از سوی آقای دهقان رئیس دانش‌سرا به عنوان مسئول ورزش آن‌جا منصوب شدم. در این مدت به همراه آقای یدالله امیدزاده اولین نشریه ورزشی لرستان که مختص اخبار ورزشی دانش‌سرا بود را در اردیبهشت 1337 منتشر کردیم.
قبلاً که عضو تیم منتخب خرم‌آباد بودم و برای انجام بازی‌های دوستان با بروجرد روبه‌رو شده بودیم، با مرحوم غلام‌رضا کاروان دوستی و آشنایی پیدا کرده بودم، لذا ترتیب برگزاری مسابقات مختلفی با همکاری ایشان می‌دادیم و من نیز در زمان حضورم در بروجرد به عضویت تیم منتخب این شهر و آموزشگاه‌های بروجرد درآمدم و حتی در مسابقات استان ششم که در مسجدسلیمان برگزار شد، همراه تیم بروجرد مقابل خرم‌آباد بازی کردیم که یک بر صفر پیروز شدیم و فقط در بازی نهایی مغلوب تیم آبادان شدیم که از بازیکنان مطرحی مثل مرحوم پرویز دهداری بهره می‌برد.


همان زمان به دعوت زنده‌ياد "مرید ارشد" (بهداروند بختياري) مدیر و بازیکن تیم فوتبال شاهین دورود كه اولين باشگاه رسمي فوتبال لرستن محسوب مي‌شد، سال‌هاي 1337 تا 1339 مقابل تيم‌هاي مختلفي مثل اراك، انديمشك، دزفول و ... بازی کردم. مرحوم ارشد گاهي از بازيكنان بزرگ و ملي‌پوش كشور نظير مرحوم ناظم گنجاپور، همايون بهزادي، محراب شاهرخي نيز براي بازي در اين تيم دعوت مي‌كرد. دوست خوبم مرحوم ارشد متاسفانه سال 1367 بر اثر حادثه سقوط هواپيماي كشورمان توسط اصابت موشك شليك شده از طرف ناو آمريكايي به شهادت رسيد.

آقای جایدری، آغازگران ورزش مدرن در خرم‌آباد و لرستان چه کسانی بودند؟
چون تا اوایل دهه 30 نبض ورزش خرم‌آباد و لرستان در اختیار نظامیان غيربومي لشكر پنجم ارتش بود‌، لذا اولین ورزشکاران رشته‌های فوتبال، والیبال، بستکبال، ورزنه‌برداری‌، دوچرخه‌سواری و رشته‌هاي ديگر را اغلب نظامیان يا فرهنگيان غیر‌بومی تشكيل مي‌دادند. اصولا چگونگی تولد هر یک از رشته‌های ورزشی در لرستان نیز از همین مسئله ناشی می‌شود. نظامیانی چون بهارلو (شیرازی)، حسین آبادنی‌، مرحوم سرهنگ عبدالله گودرزی(منوچهري‌قشقايي)، سروان فراهانچی و سروان محبی در فوتبال‌، وزیری‌، سررشته‌، قوام رازانی‌، باوندپور و رسولی در بستکبال و سروان اصغری و علی فولادی در وزنه‌برداری از جمله نظامیان علاقه‌مند به ورزش در خرم‌آباد به شمار می رفتند.
اولین خرم‌آبادی‌های فعال در فوتبال غلام ترابی‌نژاد‌، غلام‌حسین برنجی، فیروز‌، مسعود وسیروس شجاع، برادران طولابی‌، جمشید و هوشنگ جباری و برادران رهبری‌نژاد و چند نفر ديگر بودند.
در دهه 40 شکوفایی فوتبال خرم‌آباد را با حضور افرادی چون مرحوم حاج توکل الماسیان‌، قاسم طبیبی، مرحوم سعید گودرزی، مرحوم اسماعیل بختی، اکبر و غلامرضا سلاحورزی‌، حمید و عبدالرضا عطاری، حاج قدرت کاوه‌، یدالله و نورالله حسامی‌، صحبت‌الله و کاظم ساکی‌، باقر و جعفر سپهوند‌، فتح‌الله(فتحي) کریمی‌، مرحوم عبدالرضا نصراللهی‌، موسی فرخ‌نیا‌، مرحوم نصرت‌الله ميرزايي، محمدحسين نصيرمقدم، كريم و رحيم مرادي و چند نفر دیگر شاهد بودیم که اکنون حضور ذهن ندارم نام همه را بازگو كنم.
در وزنه‌برداری و پرورش اندام نیز کسانی چون سید‌محمد خلفی، غلام(جهان‌شاه) اسدی، برادران مصطفی‌زاده‌، مرحوم پرویز شجاع، برادران جام‌آبادی، مرحوم مراد روزگرد، رفیعی، مرحوم نوبخت ضيايي، حیدرپناه و گل‌زردی خود را مطرح کردند.
نظام نظری‌، سید مصطفی کریمی، حنیفه گودرزی، خسرو دیناروند‌، عیدی علیخانی و مرحوم رضا پورفرخ نسل بعدی دو ومیدانی لرستان بودند که پس از افرادی چون شاهپور کریمی و بختیار کاظمی نام لرستان را بلند آوازه کردند.
بستکبال نوین نیز در لرستان با تلاش‌های قدرت‌الله و مرحوم صحبت‌الله ستاری، علی‌محمد خدا‌رحمیان، جمشید جباری و سپس اریک هاکوپیان، مرحوم علی احمدیان‌، اخوان گودرزی، اخوان مرادی و احمد سلطانی پایه‌ریزی شد.


از نظر شما شکوفایی ورزش خرم‌آباد چه زمانی آغاز شد؟
عمده رشد و توسعه ورزش در لرستان و به خصوص در خرم‌آباد به اوخر دهه 40 باز می‌گردد که با افزایش دبیران ورزش خرم‌آباد شاهد رشد و اشاعه ورزش در مدارس بودیم‌. مرحوم حاج محمد کریمی، شهاب اسماعیلی‌لشکری، سید حمید جزایری، مرحوم احمد رضایی (به خصوص در کشتی‌)، ولی گودرزی، نصرت‌الله کاشانه‌، سید نورالله سیف‌ و سیدغلام‌حسین سیدین تلاش چشم‌گیری به عنوان دبير ورزش داشتند.
با هدايت اين نفرات بود كه امثال ميرزايي‌ها (نصرت، ناصر، فضل‌الله)، الياسي‌ها (هدايت، عنايت، عماد)، سپهوند‌ها (باقر و جعفر)، حاج حسن حسين‌بيگي، حسن رستمي، اردشير نعمت‌الهي، فضل‌الله حيدري، تورج پدارم، بهمن ضيا، دكتر سليمان جافريان، برادران اسماعيلي و ديگر بازيكنان فوتبال خرم‌آباد در دهه 50 رشد كردند.

اولین مربیان و داوران استان در رشته‌های مختلف ورزشی چه کسانی بودند‌؟
بیش از پاسخ به این سوال باید توضیح دهم که تا سال 1350 تمام ورزش كشور در آموزشگاه‌ها خلاصه می‌شد و از این سال با تصویب مجلس سازمان تربیت بدنی شکل گرفت که شماری از دبیران ورزش از آموزش پرورش به سازمان رفتند و اكثر اماکن ورزشی آموزش و پرورش به سازمان تربیت‌بدنی واگذار شد.
در آن سال‌ها، مانند امروز مربیان و داوران دوره‌دیده وجود نداشت چون اصولا رقابت‌های ورزشی زیادی در کشور برگزار نمی‌شد. دهه 30 فقط معدودی مربی و داور آموزش‌دیده در لرستان وجود داشت‌. از آن‌جا که شهرستان بروجرد نسبت به خرم‌آباد به تهران نزدیک‌تر بود‌، اولین مربیان ورزش و تربیت‌بدنی که مدرک آن‌ها دیپلم بود، اما احکام ورزشی داشتند، از این شهر به خرم‌آباد آمدند‌. نظیر مرحوم عبدالحسین فطرس، علی یزدانفر‌، سهرابی، حبیب‌الله حریری، مرحوم رضا کاروان‌، مرحوم عبدالمحمد مطهری و مرحوم رضا مهربان که برخی از آن‌ها از اولین کسانی در لرستان هستند که موفق به اخذ لیسانس تربیت‌بدنی در سال 1339 شدند.
رفته رفته در دهه 40 ،به تعداد مربیان و داوران رسمي استان افزوده شد‌. اولین دبیر ورزش خرم‌آباد كه ليسانس تربيت‌بدني گرفت مرحوم حاج محمد کریمی بود که حدود سال 1350 لیسانس گرفت. من هم اولین مربی رسمی فوتبال خرم آباد بودم که دوره مربی‌گری فوتبال را سال 1343 در تهران زیر نظر مرحوم حسین فکری مدرس دانش‌سرای عالی تربیت‌بدنی با موفقیت گذراندم. در رامسر زیر نظر آقایان داود نصیری، اصغر تهرانی و جعفر نامدار در کلاس داوری فوتبال به اتفاق مرحوم کاروان از بروجرد شرکت کردم و دوره را با موفقیت گذراندم‌، لذا اولین داوران رسمی فوتبال لرستان نیز ما دو نفر بودیم. فروردین 1348 به عنوان تنها داور لرستانی به کلاس توجیهی داوری بين‌المللي در تهران اعزام شدیم که مدرس دوره آقای "کن استون" رئیس وقت کمیته داوران فیفا و مبتکر کارت‌های زرد و قرمز در فوتبال بود. در آن سال‌ها شاید شمار داوران دوره دیده کشور به 100 نفر نمی‌رسید. از آن تاریخ تا سال 1355‌، من مسئول کمیته داوران هیات فوتبال لرستان بودم و در مقاطعی نیز به عنوان دبیر هیات فوتبال لرستان و در مقاطعی نیز به عنوان دبیر هیات فعالیت داشتم. در این سال‌ها مربی‌گری تیم فوتبال آموزشگاه‌های لرستان از سال 1345 به مدت یک دهه بر عهده من بود و چند سالی نیز مربی تیم جوانان لرستان و باشگاه پاس خرم‌آباد در لیگ منطقه‌ای فوتبال کشور و زیر‌گروه جام تخت جمشید بودم.
سال 1341 همراه با شماري از لرستاني‌ها در كلاس داوري واليبال كه به مدرسي سردار نصرالله‌خان از پاكستان برگزار شد همراه با نفراتي چون آقاي حشمت شادابي شركت كرديم و علاوه بر گرفتن مدرك داوري، تا سال‌ها به عنوان داور ممتاز واليبال بازي‌هاي مختلف استان را قضاوت مي‌كردم.

آقاي جایدری فقط مدرک داوری اخذ کردید یا به قضاوت مستمر هم پرداختید؟
با توجه به علاقه وافر‌، همواره در کلاس‌های مربی‌گری و داوری شرکت می‌کردم. برخی فقط مدرک اخذ می‌کردند و عملا به قضاوت یا مربی‌گری به صورت رسمي در مسابقات نمی‌پرداختند. بین سال‌های 1339 تا 1355 در دوره‌های مختلف داوری و مربی‌گری رشته‌های والیبال، بستکبال، تنیس روی میز‌، وزنه‌برداری، دو و میدانی، فوتبال و ... حضور یافتم‌. در والیبال و دو و میدانی قضاوت مستمر داشتم، اما عمده فعالیت من در رشته فوتبال بود که تا سال 1355 در مسابقات و لیگ‌های مختلف کشور قضاوت كردم. علاوه بر مسئولیت دبیری هیات فوتبال لرستان و رئیس کمیته داوران استان، در رده‌های باشگاهی‌، آموزشگایی و جوانان استان نیز مربی تمام تیم‌های آموزشگاهي و جوانان لرستان بودم. از این سال به بعد فرصت را در اختیار جوان‌تر‌ها نهادم تا در این زمینه فعاليت كنند. از اواسط دهه 50 آقايان كريمي، مرادي، شعله، فهيمي در داوري و آقايان كاوه و محمدي‌سپهوند در مربيگري فعال شدند.

از استخدام و فعالیت در آموزش و پرورش در کنار ورزش هم صحبت کنید.
از 11 مهر 1339 وارد آموزش و پرورش شدم و سال 1373 بازنشست شدم. سال‌های ابتدایی در بخش سلسله (روستا‌های امیر و تملیه) و از سال 1343 در بخش چگنی (سراب دوره و سراب نیلوفر‌) مشغول خدمت بودم. پس از آن سال 1345 به اتفاق آقای ولی گودرزی به عنوان اولین مربیان ورزشی بومی شهر خرم‌آباد کارمان را آغاز کردیم‌.
دهه 40 مسئول کمیته مسابقات آموزش و پرورش فرمانداری کل لرستان بودم و در سال 1353 يك سال پس از اين كه لرستان استان شد‌، این افتخار را داشتم که در دو مقطع به عنوان مسوول انجمن تربیت‌بدنی اداره کل تا سال 1356 به دانش‌آموزان استان خدمت کنم‌. دهه 60 تا زمان بازنشستگی نیز مسئول انجمن فوتبال آموزش و پرورش خرم‌آباد و در مقطعی استان لرستان بودم.

چارت اداری ورزش شهر و آموزشگاه‌های به چه صورت بود؟
همان طور كه گفتم قبل از دهه 50 همه چيز زير نظر تربيت بدني آموزش و پرورش بود. روسای این سازمان در لرستان از بود تاسیس تا سال 1350 به ترتیب عبارت بودند از آقایان عابدين ولدبيگي، عبدالحسین فطرس‌، هوشنگ وفی، حبیب‌الله حریری و نیکولای علیین. هیات‌هاي ورزشی فوتبال و والیبال در دهه 40 تاسیس شدند. از مهرماه 1351 اداره كل تربیت‌بدنی لرستان به سرپرستي آقاي محمود مؤمني كه اهل ملاير بود به فعالیت مستقل پرداخت که هیات ورزشی زیر مجموعه آن شدند و سپس آقايان رضا مهربان، غلامرضا كوشا و حاج محمد كريمي مديركل تربيت بدني لرستان تا سال 57 بودند.

آن زمان وضعیت ورزش شهر و آموزشگاه‌های خرم‌آباد نسبت به کشور چه طور بود‌؟
ما کمبود امکانات را با عشق‌، تعصب و تا حدودی ابتکار جبران می‌کردیم. گفته‌اند که «خلاقیت در محرومیت است». از آهن و سنگ وزنه درست می‌کردیم یا تکه پارچه‌ها را درون هم قرار می‌دادیم و دور آن را می‌دوختیم تا در دسته‌های کوچک و بزرگ به فوتبال بپردازیم‌.
به نظر من پایه و اساس ورزش از آموزش و پرورش شکل می‌گیرد چون نيروي انساني فوق‌العاده‌اي در اختيار دارد. تا توجه ویژه به این بخش نداشته باشیم و استعداد‌یابی را به صورت فراگیر از این نقطه آغاز نکنیم، موفقیت چندانی کسب نمی‌کنیم و فقط به صورت تصادفی قادر به کشف استعداد‌ها خواهیم بود.
فوتبال لرستان اویل دهه 50 قدرت مطلق غرب کشور بود و سال 1353 بود با نایب قهرمانی در مسابقات جوانان کشور به ميزباني اصفهان خود را به کشور شناساند. ما همواره از استان‌های غرب كشور یک سر و گردن بالاتر بودیم و در تمام رده‌ها حتی تا حدود سال 80 با اختلاف چند گل تیم‌های کرمانشاه و همدان را شکست می‌دادیم. اما همدان و کرمانشاه تيم‌هاي پاس و شيرين فراز را مطرح كرده‌اند و در داوری فوتبال نیز داوران آن‌ها در لیگ برتر و دسته اول سوت می‌زنند اما لرستان حتی در لیگ دسته دوم کشور نيز داور وسط ندارد! نباید بگذاریم این فاصله‌ها بیش‌تر شود و مسئولين بايد به كمك ورزش استان بيانيد و پاي بخش خصوصي را به اين كار باز كنند.



ورزش بانوان استان را در آن زمان فعال بود؟
سال 1346 اولین حضور دختران لرستانی در مسابقات قهرمانی آموزشگاه‌های کشور در تبریز بود که در رشته دو ومیدانی بین تمام فرمانداری‌های کل مقام اول را کسب کردیم. خانم‌ها الماسيان، آهوقلندري و ... در دووميداني و واليبال از چهره‌هاي شاخص استان بودند.

چه کسانی حامی ورزش در شهر یا ورزش آموزشگاه‌ها بودند‌؟
همان طور كه عرض كردم تا سال 1350 تمام امکانات ورزشی اعم از اماکن و وسائل در اختیار آموزش و پرورش بود و مسئول تربیت بدنی آموزش و پرورش هر استان یا فرمانداری کل‌، مسئول تربیت‌بدنی استان محسوب می‌شد. پس از تفکیک‌، اکثر اماکن در اختیار سازمان قرار گرفت‌، اما بیش‌تر نیروها در اختیار آموزش و پرورش بود. ما هر وقت مسابقات قهرمانی آموزشگاه‌ها را برگزار می‌کردیم‌، شاید دست کمی از مسابقات قهرمانی کشور نداشت. چون علاوه بر حضور تماشاچیان مدیران مدارس نیز جهت تشویق تیم‌های خود حضور داشتند. لازم به یادآوری است برخی مسئولین نیز که علاقمند به ورزش بودند، در پیشرفت آن سهم به‌سزایی داشتند که از آن جمله استاندار وقت دکتر ابراهیم فرح‌بخشیان و شهردار مرحوم علی‌محمد ساکی را می‌توان نام برد. انسان باید همیشه از کسانی که به دیگران خدمت کرده‌اند به نیکی یاد کند.

استاد جایدری‌، با توجه به سالیان طولانی که در ورزش بوده‌اید و به عنوان ورزشکار‌، داور و مربی فعالیت داشته‌اید‌، خاطره‌اي جالب، شيرين يا تلخ براي ما بازگو كنيد.
دو موضوع را خوب به خاطر دارم یکی ظهور پدیده‌ای به نام غلامرضا زینی‌وند در فوتبال لرستان بود . سال 1351 که مربی تیم آموزشگاه‌های استان بودم‌، محل تمرین تیم زمین شماره 2 ورزشگاه تختی بود. یک روز هنگام تمرین در محوطه کنار زمین‌، استیل و بازی نوجوانی نحیف و ریزاندام توجهم را جلب کرد که با دوستانش مشغول بازی كنار ورزشگاه بود. او را صدا زدم و نامش را پرسیدم. سپس سؤال كردم دانش‌آموز هستی‌؟ پاسخ مثبت داد و گفت که در سیکل اول درس می‌خواند. و از او سوال کردم چرا در مسابقات انتخابی آموزشگاه‌ها بازی نکردی‌؟ پاسخ داد‌: تیم مدرسه ما را کاپیتان تیم رفاقتی انتخاب و ارنج می‌کند و مرا از تيم کنار گذاشت. همان جا او را به تمرینات دعوت کردم و کم‌تر از دو سال بعد یکی از ستارگان فوتبال لرستان و ایران شد. با همان سن کم در ترکیب اصلی تیم‌های نوجوانان و جوانانی قرار گرفت که 3-4 سال از او بزرگ‌تر بودند.
سال 1353 که تیم جوانان لرستان را برای حضور در رقابت های قهرمانی کشور در اصفهان آماده می‌کردم. با مدیر کل وقت تربیت بدنی لرستان بر سر اهدا گرمکن ورزشی بازیکنان اختلاف نظر پیدا کردم. ایشان معتقد بود که باید لباس‌های گرم ورزشی بازیکنان را پس از مسابقات از آن‌ها گرفت و سال بعد به وزشكاران تيم‌هاي بعدي داد! بنده به نشانه اعتراض‌، سه هفته مانده به شروع مسابقات از مربی‌گری تیم استعفا دادم و خاطرم هست که یک روز مرحوم ناصر میرزائی و مرحوم عبدالرضا خدامیان لباس‌ها را درون گونی گذاشته و نزد من آورند و گفتند‌: آقا لباس‌ها را آوردیم به اداره تربيت بدني پس بدهیم تا شما سر تمرینات حاضر شوید و اگر شما نياييد ديگر تمرين نمي‌كنيم. گفتم‌: چه من مربی شما باشم چه هر کس دیگر وظیفه شما بازی کردن است. سپس خودم با مرکز مکاتبه و درخواست یک مربی غیر‌بومی کردم که آقای عباس گیشویی (سروری‌) را از خرمشهر فرستادند (البته ایشان بوشهری بودند) آقاي گيشويي را به بچه‌ها معرفی کردم. تیم به اصفهان رفت تا در مسابقات جوانان کشور مرداد 1353 شرکت کند‌. به گیشویی توصيه کردم که مواظب غلامرضا زینی‌وند باشد چرا که با داور زیاد صحبت و اعتراض می‌کند. متاسفانه اعتراض زینی‌وند در بازی نیمه نهایی باعث گرفتن كارت زرد دوم و اخراج و محروم ماندن او از شرکت در فینال شد و دلیل اصلی قهرمان نشدن لرستان به همین مسئله مربوط می‌شد. آن‌ها 2-4 به خوزستان باختند و نايب‌قهرمان شدند.
خاطره تلخ من هم يكي مربوط به مرگ يكي از دچرخه‌سواران تيم لرستان در مسابقات آموزشگاه‌هاي كشور در اصفهان بود كه متاسفانه مرحوم عيدي حسنوند به دليل تصادف با ماشين حين مسابقات جان سپرد و ديگري نيز مرگ آرش زرين‌قدم ديگر دوچرخه‌سوار لرستاني هنگام تمرينات در جاده بدرآباد بود كه باعث مرگ وي در سال 1363 شد.

راستي آقاي جايدري آیا به پاس این همه فعالیت ورزشی تا کنون از شما تقدیر شایسته‌ای شده است؟
در قالب تقدیر‌نامه که بسیار‌، دو بار به عنوان دبیر نمونه تربیت‌بدنی در لرستان و کشور انتخاب شدم. سال 82 نیز به اتفاق آقای عبدالحمید مطهری از بروجرد کسانی بودیم که کارت رسمی پیشکسوتی را توسط معاونت ورزشی دریافت کردیم. اردیبهشت 1390 توسط آقای مجتبی کلانتری‌فرد رئیس تربیت بدنی آموزش وپرورش استان از پیشکسوتان استان تقدیر و در خردادماه امسال (1395) هم توسط مدیر کل آموزش وپرورش لرستان دکتر کریمی و معون ايشان آقاي فريد بهرامي، و در جریان مسابقات لیگ دسته اول فوتبال ایران نیز توسط اداره كل ورزش و جوانان و هیات فوتبال استان از من و چند پيشكوست ديگر استان تقير شد که جا دارد از همه عزیزان تقدیر و تشکر کنم.
گفت‌وگو: محمود داودی‌نژاد
این مصاحبه در نشریه «ورزش و اقتصاد لرستان» نيز منتشر شد

علي‌رضا لرستاني؛ دلاوري از لرستان

علی‌رضا لرستانی فرزند علی متولد 15 بهمن 1342 در محله درب دلاکان خرم آباد است

پدرش اصالتا اهل دلفان و نظامی بود؛ به همین دلیل خانواده او مدام در شهرهای مختلف سکونت می کردند

علی‌رضا اگر چه در محله کهن درب دلاکان خرم آباد به دنیا آمد اما دوران کودکی را در محله پشت بازار گذارند

وی کشتی را از 14 سالگی آغاز کرد و به دلیل فیزیک بدنی مناسب و قد و قامت رشیدش، خیلی زود در سنگین وزن کشتی ایران مطرح شد

لرستاني تیرماه 1364 همراه با تیم لرستان قهرمان کشتی فرنگی ایران در سالن هفتم تیر تهران شد

علی‌رضا در وزن 100+ این مسابقات در فینال اصغر قربانی از اصفهان را شکست داد و یکی از 3 طلای لرستان در این مسابقات را به سن 22 سالگی صید کرد

وی تیر 1365 در تبریز نیز با غلبه بر عبدالله عزیزی از کردستان و خرداد 1366 در مشهد نیز با مغلوب کردن قربانعلی دهقانپور در همین وزن، هم خودش قهرمان شد و هم برای چندمین سال متوالی همراه تیم لرستان قهرمان کشتی فرنگی کشور گردید

به همین خاطر از سال 1364 به بعد او همیشه یک پای ثابت اردوهای تیم ملی کشتی بود

از آنجا که در آن سالیان رقابت بین مرحوم علیرضا سلیمانی و رضا سوخته سرایی در سنگین وزن کشتی کشورمان سنتی و به تعارف کشیده شده بود، متاسفانه سناریوی حق خوری که برای اکثر ستاره های لرستان نظیر سیاوش نوری، کریم سوری، غلام محمدی (سالی که بهنام طیبی را جای او به المپیک فرستادند) برای علی‌رضا نیز تکرار شد و به ناچار از حضور مستمر در مسابقات جهانی دور ماند تا مسابقات جهانی به صورت موروثی بین سلیمانی و سوخته سرایی تقسیم شود!

اما در عوض این لر خوش قد و بالا در هر دو رشتهٔ فرنگی و آزاد 5 مدال طلا و یک نقره آسیا به دست آورد

وی در کشتی فرنگی با کسب 3 مدال طلا در کنار احد پازاج و علی اشکانی پرافتخارترین کشتی‌گیر تاریخ این رشته در مسابقات قهرمانی آسیا به شمار می رود

لرستانی سال 1372 تجربه هنرپیشه شدن را هم به خاطر قامت رشیدش پیدا کرد و در فیلم سینمایی "دُمرل" به کارگردانی یدالله صمدی، بازیگر نقش اصلی فیلم شد

دمرل ماجرای جوان زورمندی بود که پس از هماوردی با پهلوانان بسیار به عنوان پهلوان پهلوانان برگزیده شد و این نقش را علی‌رضا لرستانی در 30 سالگی بازی کرد

وی که او هنوز هم لری را بسیار روان و خوب صحبت می‌کند، دارای مدرک کارشناسی ارشد تدبیت بدنی با گرایش روانشناسی ورزشی است. پس از خداحافظی زودهنگام از دنیای ورزش قهرمانی، سال‌ها با فدراسیون کشتی به عنوان مدرس همکاری نمود و اکنون سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی نوجوانان کشورمان است

ظرف چند ماه گذشته به دعوت وحید والیزاده‌مرادی رئیس هیات کشتی لرستان آقای لرستانی به پلدختر و بروجرد آمد تا مسابقات کشتی نوجوانان استان را جهت شناسایی نفرات زبده، رصد نماید.

✍  رضا جایدری